Początki Siewierza sięgają zarania państwa Polskiego. Gród nad Czarną Przemszą już w pierwszych latach XIII wieku był siedzibą kasztelanii. Od końca XII do połowy XV stulecia rządzili tutaj książęta śląscy, którzy wznieśli miejscowy zamek. W 1443 roku księstwo stało się przedmiotem aktu kupna i sprzedaży: sprzedającym był książę cieszyński Wacław I, kupował Zbigniew Oleśnicki, biskup krakowski. Od tego czasu, aż do końca XVIII wieku, księstwo siewierskie przeszło pod panowanie biskupów krakowskich, którzy kontynuując świecką władzę książąt cieszyńskich przyjęli tytuł książąt siewierskich - „dux Severie”. Siedzibą książąt-biskupów stał się gotycki, murowany zamek, który powstał w XIV wieku na miejscu drewnianej warowni z końca wieku XIII. Z biegiem stuleci biskupi zamek przebudowywali i modernizowali. W XVI wieku przekształcono go w stylu renesansowym. Wyburzono niepraktyczną już wieżę - tzw. stołp, a z pozyskanego kamienia wybudowano reprezentacyjne skrzydło południowe i zachodnie. Umocniono też fortyfikacje pod kątem dostosowania ich do artylerii. Wjazdu zaczął bronić niewielki barbakan połączony z tarasem artyleryjskim. Na przełomie XVII i XVIII stulecia kolejny raz przebudowano zamek, wznosząc skrzydło wschodnie z kaplicą i przykrywając wieżę barokowym hełmem. Po decyzji Sejmu Wielkiego o włączeniu księstwa siewierskiego do Polski zamek opustoszał. Wnet popadł w ruinę. Walory obronne zamku były kilkakrotnie sprawdzane. W 2 połowie XV wieku oblegali go książęta śląscy, wrogo nastawieni do biskupa Oleśnickiego. W 1655 roku dotarli tu Szwedzi. Jednak polityka biskupów krakowskich oszczędziła mu wtedy wojennych emocji. W początku XVIII w. zamek stał się areną walk w wojnie domowej zwolenników króla Stanisława Leszczyńskiego z poplecznikami Augusta II Mocnego. Od XVII w. w zamku działał budzący grozę Trybunał Siewierski. Szafowano tu gęsto wyrokami śmierci, dlatego ukuto powiedzenie: „Bij, kradnij, zabijaj, ale Siewierz omijaj”! Dziś możemy oglądać fragmenty murów z cegły i kamienia, wieżę bramną (niegdyś zwieńczoną barokowym hełmem), barbakan i zrekonstruowany most zwodzony. Z wieży uczyniono punkt widokowy. Zamek jest udostępniony do zwiedzania przez Izbę Tradycji i Kultury Dawnej w Siewierzu.

Osada Piekary posiadała niewielki drewniany kościółek od początków XIV wieku. Umieszczony tu wizerunek Matki Bożej zaczął słynąć cudami w XVII w. Wówczas to, podczas remontu kościoła za probostwa ks. Jakuba Roczkowskiego, obraz z którego miał wydobywać się miły zapach róż umieszczono 27 sierpnia 1659 r. w głównym ołtarzu. Proboszcz, motywowany relacjami uzdrowionych, zainicjował wspólne modlitwy przed obrazem. Niebawem rozpoczęły się pielgrzymki, a w 1676 r. mieszkańcy Tarnowskich Gór, dziękując Matce Bożej za wybawienie od epidemii, postanowili przybywać tu corocznie. Proboszcz Roczkowski rozpoczął starania o utworzenie tu nowej placówki jezuickiej, co doprowadziło do konfliktu, bowiem najbliższe kolegium jezuickie znajdowało się w Opolu, a Piekary Śląskie należały do diecezji krakowskiej. W konsekwencji komisarze biskupi z Krakowa uznali świadectwa uzdrowień za fałszywe i zakwestionowali szerzoną przed proboszcza „cudowność” obrazu. Roczkowszki został osądzony i musiał spędzić miesiąc aresztu na zamku biskupim w Siewierzu. Obraz usunięto z ołtarza głównego, zakazano też kapłanom mówić o nim jako o cudownym. Kult maryjny odnowili jezuici, a przyczynił się także do tego sam cesarz austriacki Leopold I, próbując zresztą wykorzystywać go przemyślnie w celach politycznych. Gdy w 1680 r. wybuchła zaraza w Pradze, cesarz poprosił o przywiezienie obrazu. Epidemia ustąpiła, a cudowność obrazu potwierdził arcybiskup praski Jan Fryderyk Waldstein. W 1683 r. przed obrazem Matki Bożej modlił się zmierzający pod Wiedeń król Jan III Sobieski, natomiast kolejni królowie August II Mocny i August III podpisywali tutaj pacta conventa. W 1702 r. obawiając się zniszczenia podczas walk religijnych w trwającej w Europie wojnie północnej, obraz wywieziono do Opola, wykonując dla kościoła w Piekarach jego kopię. Pielgrzymi nadal zmierzali właśnie tutaj, co jeden z proboszczów ks. Jerzy Bellman podsumował: „Nie pędzel tu mocen, ni praca człowieka, ni drzewo, ni płótno, jeno Duch Boży, który sobie to miejsce i ten lud upodobał”. W XIX w. wzmożony ruch pielgrzymkowy spowodował budowę nowego kościoła, której inicjatorem był ks. Jan Ficek. Świątynię wzniesiono w stylu neoromańskim na miejscu starego, drewnianego kościoła św. Bartłomieja - według projektu Daniela Groetschela - i konsekrowano 22 sierpnia 1849 r. Obok świątyni znajduje się Rajski Plac oraz pięć kaplic. Wzdłuż muru kościelnego umieszczono na cokołach kamienne figury dwunastu apostołów. W 1962 roku papież Jan XXIII nadał kościołowi tytuł Bazyliki Mniejszej. W latach 1965-1978 podczas pielgrzymek corocznie głosił tu Słowo Boże metropolita krakowski, Karol Wojtyła. Sanktuarium w 1986 r. odwiedziła także Matka Teresa z Kalkuty. W czasach reżimu komunistycznego, głównie w latach 80-tych, miejsce to stanowiło dla mieszkańców Śląska swoistą oazę wolności. Charakterystyczne, że Maria z Dzieciątkiem na obrazie stanowiącym kopię ikony wywiezionej do Opola utraciła pierwotną, bizantyjską surowość formy. W 1925 r. obraz otrzymał korony poświęcone przez Piusa XI. Zostały one skradzione podczas II wojny, co mogło być prowokacją władz hitlerowskich. Obraz koronowano powtórnie w roku 1966. Po kolejnej kradzieży, dokonanej w 1984, rekoronowano go w 1985. Matka Boża Piekarska jest główną patronką archidiecezji katowickiej.

Początki Siewierza sięgają zarania państwa Polskiego. Gród nad Czarną Przemszą już w pierwszych latach XIII wieku był siedzibą kasztelanii. Od końca XII do połowy XV stulecia rządzili tutaj książęta śląscy, którzy wznieśli miejscowy zamek. W 1443 roku księstwo stało się przedmiotem aktu kupna i sprzedaży: sprzedającym był książę cieszyński Wacław I, kupował Zbigniew Oleśnicki, biskup krakowski. Od tego czasu, aż do końca XVIII wieku, księstwo siewierskie przeszło pod panowanie biskupów krakowskich, którzy kontynuując świecką władzę książąt cieszyńskich przyjęli tytuł książąt siewierskich - „dux Severie”. Siedzibą książąt-biskupów stał się gotycki, murowany zamek, który powstał w XIV wieku na miejscu drewnianej warowni z końca wieku XIII. Z biegiem stuleci biskupi zamek przebudowywali i modernizowali. W XVI wieku przekształcono go w stylu renesansowym. Wyburzono niepraktyczną już wieżę - tzw. stołp, a z pozyskanego kamienia wybudowano reprezentacyjne skrzydło południowe i zachodnie. Umocniono też fortyfikacje pod kątem dostosowania ich do artylerii. Wjazdu zaczął bronić niewielki barbakan połączony z tarasem artyleryjskim. Na przełomie XVII i XVIII stulecia kolejny raz przebudowano zamek, wznosząc skrzydło wschodnie z kaplicą i przykrywając wieżę barokowym hełmem. Po decyzji Sejmu Wielkiego o włączeniu księstwa siewierskiego do Polski zamek opustoszał. Wnet popadł w ruinę. Walory obronne zamku były kilkakrotnie sprawdzane. W 2 połowie XV wieku oblegali go książęta śląscy, wrogo nastawieni do biskupa Oleśnickiego. W 1655 roku dotarli tu Szwedzi. Jednak polityka biskupów krakowskich oszczędziła mu wtedy wojennych emocji. W początku XVIII w. zamek stał się areną walk w wojnie domowej zwolenników króla Stanisława Leszczyńskiego z poplecznikami Augusta II Mocnego. Od XVII w. w zamku działał budzący grozę Trybunał Siewierski. Szafowano tu gęsto wyrokami śmierci, dlatego ukuto powiedzenie: „Bij, kradnij, zabijaj, ale Siewierz omijaj”! Dziś możemy oglądać fragmenty murów z cegły i kamienia, wieżę bramną (niegdyś zwieńczoną barokowym hełmem), barbakan i zrekonstruowany most zwodzony. Z wieży uczyniono punkt widokowy. Zamek jest udostępniony do zwiedzania przez Izbę Tradycji i Kultury Dawnej w Siewierzu.

Grzęda Mirowska (także: Pasmo Mirowskie, Mirowskie Skały) to pasmo skalne znajdujące się w środkowej części Jury Krakowsko-Częstochowskiej, na południe od Niegowej. Rozciąga się na odcinku około 2 km. Na południe Grzęda opada łagodnymi, bezleśnymi stokami, które pokrywają murawy kserotermiczne; ku północy jeży się wysokimi ostańcami, tworzącymi imponujący, skalny mur. Dalej, w stronę wsi Niegowa, rozpościera się sosnowy Las Pikulowy. Największą atrakcją Grzędy Mirowskiej są wysokie skały wapienne – ulubione miejsce zarówno początkujących, jak i zaawansowanych miłośników wspinaczki. To głównie ich wyobraźni zawdzięczamy fantazyjne nazwy tutejszych skał. Znajdują się wśród nich m.in. Skrzypce, Klawiatura, Turnia Kukuczki, Ósma Grzęda, Szafa czy Trzy Siostry. Poprowadzono na nich ponad 100 tras wspinaczkowych, o zróżnicowanym stopniu trudności. Sportowcy chwalą sobie zwłaszcza północną wystawę ścian – szczególnie latem. Wśród ostańców ukryte są schroniska skalne (czyli płytkie groty) i jaskinie. Najdłuższa jest Jaskinia Sucha – liczy bowiem 75 m długości; niestety zalicza się do bardzo niebezpiecznych. Ciekawego odkrycia w schronisku Stajnia dokonali niedawno archeolodzy: znaleźlii w niej najstarsze na terenie Polski kości neandertalczyka. Na obu krańcach Grzędy Mirowskiej stoją dwa malownicze zamki jurajskie. Na wschodzie dumnie prezentuje się odrestaurowana warownia w Bobolicach, na zachodzie zaś, pozostające wciąż efektowną ruiną, zamczysko w Mirowie. Według legendy, zamki łączy podziemny tunel wydrążony właśnie pod Mirowskimi Skałami. Grzbietem pasma biegnie Szlak Orlich Gniazd. W pobliżu poprowadzono Jurajski Rowerowy Szlak Orlich Gniazd (znaki czerwone), Szlak Rowerowy Myszków–Siewierz (znaki czarne) oraz Transjurajski Szlak Konny.

Grzęda Mirowska (także: Pasmo Mirowskie, Mirowskie Skały) to pasmo skalne znajdujące się w środkowej części Jury Krakowsko-Częstochowskiej, na południe od Niegowej. Rozciąga się na odcinku około 2 km. Na południe Grzęda opada łagodnymi, bezleśnymi stokami, które pokrywają murawy kserotermiczne; ku północy jeży się wysokimi ostańcami, tworzącymi imponujący, skalny mur. Dalej, w stronę wsi Niegowa, rozpościera się sosnowy Las Pikulowy. Największą atrakcją Grzędy Mirowskiej są wysokie skały wapienne – ulubione miejsce zarówno początkujących, jak i zaawansowanych miłośników wspinaczki. To głównie ich wyobraźni zawdzięczamy fantazyjne nazwy tutejszych skał. Znajdują się wśród nich m.in. Skrzypce, Klawiatura, Turnia Kukuczki, Ósma Grzęda, Szafa czy Trzy Siostry. Poprowadzono na nich ponad 100 tras wspinaczkowych, o zróżnicowanym stopniu trudności. Sportowcy chwalą sobie zwłaszcza północną wystawę ścian – szczególnie latem. Wśród ostańców ukryte są schroniska skalne (czyli płytkie groty) i jaskinie. Najdłuższa jest Jaskinia Sucha – liczy bowiem 75 m długości; niestety zalicza się do bardzo niebezpiecznych. Ciekawego odkrycia w schronisku Stajnia dokonali niedawno archeolodzy: znaleźlii w niej najstarsze na terenie Polski kości neandertalczyka. Na obu krańcach Grzędy Mirowskiej stoją dwa malownicze zamki jurajskie. Na wschodzie dumnie prezentuje się odrestaurowana warownia w Bobolicach, na zachodzie zaś, pozostające wciąż efektowną ruiną, zamczysko w Mirowie. Według legendy, zamki łączy podziemny tunel wydrążony właśnie pod Mirowskimi Skałami. Grzbietem pasma biegnie Szlak Orlich Gniazd. W pobliżu poprowadzono Jurajski Rowerowy Szlak Orlich Gniazd (znaki czerwone), Szlak Rowerowy Myszków–Siewierz (znaki czarne) oraz Transjurajski Szlak Konny.

Grzęda Mirowska (także: Pasmo Mirowskie, Mirowskie Skały) to pasmo skalne znajdujące się w środkowej części Jury Krakowsko-Częstochowskiej, na południe od Niegowej. Rozciąga się na odcinku około 2 km. Na południe Grzęda opada łagodnymi, bezleśnymi stokami, które pokrywają murawy kserotermiczne; ku północy jeży się wysokimi ostańcami, tworzącymi imponujący, skalny mur. Dalej, w stronę wsi Niegowa, rozpościera się sosnowy Las Pikulowy. Największą atrakcją Grzędy Mirowskiej są wysokie skały wapienne – ulubione miejsce zarówno początkujących, jak i zaawansowanych miłośników wspinaczki. To głównie ich wyobraźni zawdzięczamy fantazyjne nazwy tutejszych skał. Znajdują się wśród nich m.in. Skrzypce, Klawiatura, Turnia Kukuczki, Ósma Grzęda, Szafa czy Trzy Siostry. Poprowadzono na nich ponad 100 tras wspinaczkowych, o zróżnicowanym stopniu trudności. Sportowcy chwalą sobie zwłaszcza północną wystawę ścian – szczególnie latem. Wśród ostańców ukryte są schroniska skalne (czyli płytkie groty) i jaskinie. Najdłuższa jest Jaskinia Sucha – liczy bowiem 75 m długości; niestety zalicza się do bardzo niebezpiecznych. Ciekawego odkrycia w schronisku Stajnia dokonali niedawno archeolodzy: znaleźlii w niej najstarsze na terenie Polski kości neandertalczyka. Na obu krańcach Grzędy Mirowskiej stoją dwa malownicze zamki jurajskie. Na wschodzie dumnie prezentuje się odrestaurowana warownia w Bobolicach, na zachodzie zaś, pozostające wciąż efektowną ruiną, zamczysko w Mirowie. Według legendy, zamki łączy podziemny tunel wydrążony właśnie pod Mirowskimi Skałami. Grzbietem pasma biegnie Szlak Orlich Gniazd. W pobliżu poprowadzono Jurajski Rowerowy Szlak Orlich Gniazd (znaki czerwone), Szlak Rowerowy Myszków–Siewierz (znaki czarne) oraz Transjurajski Szlak Konny.

Grzęda Mirowska (także: Pasmo Mirowskie, Mirowskie Skały) to pasmo skalne znajdujące się w środkowej części Jury Krakowsko-Częstochowskiej, na południe od Niegowej. Rozciąga się na odcinku około 2 km. Na południe Grzęda opada łagodnymi, bezleśnymi stokami, które pokrywają murawy kserotermiczne; ku północy jeży się wysokimi ostańcami, tworzącymi imponujący, skalny mur. Dalej, w stronę wsi Niegowa, rozpościera się sosnowy Las Pikulowy. Największą atrakcją Grzędy Mirowskiej są wysokie skały wapienne – ulubione miejsce zarówno początkujących, jak i zaawansowanych miłośników wspinaczki. To głównie ich wyobraźni zawdzięczamy fantazyjne nazwy tutejszych skał. Znajdują się wśród nich m.in. Skrzypce, Klawiatura, Turnia Kukuczki, Ósma Grzęda, Szafa czy Trzy Siostry. Poprowadzono na nich ponad 100 tras wspinaczkowych, o zróżnicowanym stopniu trudności. Sportowcy chwalą sobie zwłaszcza północną wystawę ścian – szczególnie latem. Wśród ostańców ukryte są schroniska skalne (czyli płytkie groty) i jaskinie. Najdłuższa jest Jaskinia Sucha – liczy bowiem 75 m długości; niestety zalicza się do bardzo niebezpiecznych. Ciekawego odkrycia w schronisku Stajnia dokonali niedawno archeolodzy: znaleźlii w niej najstarsze na terenie Polski kości neandertalczyka. Na obu krańcach Grzędy Mirowskiej stoją dwa malownicze zamki jurajskie. Na wschodzie dumnie prezentuje się odrestaurowana warownia w Bobolicach, na zachodzie zaś, pozostające wciąż efektowną ruiną, zamczysko w Mirowie. Według legendy, zamki łączy podziemny tunel wydrążony właśnie pod Mirowskimi Skałami. Grzbietem pasma biegnie Szlak Orlich Gniazd. W pobliżu poprowadzono Jurajski Rowerowy Szlak Orlich Gniazd (znaki czerwone), Szlak Rowerowy Myszków–Siewierz (znaki czarne) oraz Transjurajski Szlak Konny.